Έχεις θυμώσει;

“Μίλα όταν είσαι θυμωμένος και θα κάνεις την καλύτερη ομιλία που πάντα θα μετανιώνεις” είχε πει ο Ambrose Bierce, αναφερόμενος στον θυμό. Για τους περισσότερους ανθρώπους, ο θυμός κρύβει έναν βαθύ πόνο. Και ενώ, συχνά, ο θυμός μοιάζει με ένα συναίσθημα απελευθέρωσης την στιγμή που σε πλημμυρίζει, αναπόφευκτα κάνει τον κρυφό πόνο χειρότερο.

Ο θυμός είναι πανταχού παρόν στην κοινωνία μας, από την οργή του δρόμου, μέχρι και την αυξανόμενη εμφάνιση της ενδοοικογενειακής βίας. Ο καθένας αγγίζετε από αυτόν. Μπορούμε να δούμε τι στοιχίζει ο θυμός και σε αυτούς που παλεύουν με τον θυμό τους και σε αυτούς που δέχονται θυμό από άλλους. Η λύπη, η μετάνοια, ο πόνος και ο φόβος αφήνουν βαθιά σημάδια σε όλους.

Μέσα από αυτό το άρθρο στόχος μου είναι να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα τον θυμό ως ένα βασικό συναίσθημα και άνθρωποι που τον βιώνουν είτε προσωπικά, είτε παθητικά να βοηθηθούν.

Συνήθως, τα άτομα που υποφέρουν από συχνές εκρήξεις θυμού είναι άτομα, τα οποία όταν ήταν παιδιά είχαν επανειλημμένη έκθεση στον θυμό (στο κάτω κάτω, τα περισσότερα χαρακτηριστικά μας, συναισθήματα κ.τ.λ. όταν ήμασταν παιδιά χτίστηκαν). Άτομα με χρόνιο θυμό βιώνουν κάποιες συνέπειες τόσο στις εργασιακές, όσο και στις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Τείνουν να αισθάνονται πιο μόνοι, πιο απογοητευμένοι από την ζωή και λιγότερο «χορτασμένοι» από τις σχέσεις τους. Ο θυμός είναι μία «εκπαιδευμένη» απόκριση μέσω μάθησης, η οποία μπορεί να αλλάξει με αφοσίωση και προσπάθεια.

Ο θυμός μειώνει το άγχος. Το άγχος μπορεί να έρθει από πολλές πηγές – ανησυχία, απογοήτευση, ανεκπλήρωτες ανάγκες, σωματικό πόνο ή δυσφορία, βιασύνη λόγω προθεσμιών κ.τ.λ.. Ανέφερα την παραπάνω πληροφορία, διότι είναι σημαντικό να κατανοηθεί η σύνδεση του άγχους με τον θυμό. Το άγχος δημιουργεί μια φυσική διέγερση – ένταση. Όσο μεγαλύτερο είναι το άγχος, τόσο πιο δυσάρεστη είναι η διέγερση που θα αισθανθεί κάποιος. Ο θυμός ελκύει την διέγερση, αλλά μόνο προσωρινά. Αμέσως μετά από μία «έκρηξη» θυμού, οι άνθρωποι τείνουμε να νιώθουμε μια χαλάρωση, σαν ένα βάρος που έχει φύγει από το σώμα μας. Εκεί ακριβώς γίνεται και φανερή η σύνδεση άγχους και θυμού. Λόγω αυτής της χαλάρωσης ο θυμός επιστρέφει ξανά, για να δώσει την ίδια χαλάρωση και εν τέλει δημιουργείτε ένας φαύλος κύκλος.

Το συναίσθημα του θυμού δεν συνδέετε μόνο με το άγχος. Συνδέετε με τον συναισθηματικό πόνο. Χρησιμοποιείτε ως άμυνα έναντι στον φόβο, την ενοχή, την ντροπή και άλλα παρόμοια συναισθήματα. Επίσης, καμιά φορά χρησιμοποιείτε για να τραβήξουμε την προσοχή άλλων ατόμων ή για να τιμωρήσουμε άλλα άτομα.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης του θυμού, πολλοί από τους οποίους είναι ίδιοι με τους τρόπους αντιμετώπισης του άγχους, όπως έχω αναφέρει και σε προηγούμενο post (Link: https://wandersofthemind.wixsite.com/website/single-post/2018/05/09/%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%AF-%CE%86%CE%B3%CF%87%CE%BF%CF%85%CF%82 ). Δηλαδή, με διάφορες τεχνικές χαλάρωσης. Κάτι που κάνει πιο εύκολη την αντιμετώπιση του θυμού (ή οποιουδήποτε συναισθήματος), είναι η αύξηση της συναισθηματικής νοημοσύνης. Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι η ικανότητα να εντοπίζουμε και να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα μας και τα συναισθήματα των άλλων. Θεωρείται ότι περιλαμβάνει τρεις δεξιότητες: (1) την συναισθηματική συνείδηση, (2) την ικανότητα να αξιοποιείς τα συναισθήματα σου και (ε) την ικανότητα διαχείρισης συναισθημάτων. Θα αναφερθώ ξανά στην συναισθηματική νοημοσύνη σε κάποιο άλλο άρθρο για την καλύτερη κατανόηση της.

Παρακάτω θα παραθέσω μια μικρή βιβλιογραφία για όσους ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερο για τον θυμό και την αντιμετώπιση του, αλλά και για την συναισθηματική νοημοσύνη. Όσοι βιώνετε έντονα τον θυμό ή οποιοδήποτε άλλο έντονο ή αρνητικό συναίσθημα μη διστάζετε να βοηθήσετε τον εαυτό σας, είτε μαθαίνοντας καλύτερα για αυτό που σας απασχολεί, είτε μιλώντας σε κάποιον δικό σας άνθρωπο, είτε σε κάποιον επαγγελματία.

Για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία σε σχέση με το άρθρο επικοινωνήστε μαζί μου.

Βιβλιογραφία

McKay, M., & Rogers, P. D. (2009). The anger control workbook. ReadHowYouWant. com.

Frijda, N. H., Manstead, A. S., & Bem, S. (Eds.). (2000). Emotions and beliefs: How feelings influence thoughts. Cambridge University Press.

Hanh, T. N. (2011). Anger: Buddhist wisdom for cooling the flames. Random House.

Ameriks, J., Wranik, T., & Salovey, P. (2009). Emotional intelligence and investor behavior.

Goleman, D. (2011). The brain and emotional intelligence: New insights. Regional Business, 94.